Polska kolej stale się rozwija, a w ostatnich latach progres zdecydowanie przybrał na sile. Spółki kolejowe badają zagraniczne trendy i stale podnoszą jakość świadczonych usług, tak by zapewnić sobie konkurencyjność na rynku europejskim. Od lat sukcesywnie postępuje elektryfikacja polskiej kolei. Ale czy to właśnie napęd elektryczny jest przyszłością, w którą warto inwestować?
Pociągi elektryczne w Polsce
Pierwsze składy pociągów elektrycznych pojawiły się w naszym kraju już w 1936 roku! Aktualnie mija więc 89 lat od kiedy po naszych torach jeżdżą tabory zasilane energią elektryczną. Szacuje się, że jeszcze przed II wojną światową udało się zelektryfikować ok. 150 km linii kolejowych, jednak dopiero w latach 70. XX wieku proces ten zaczął intensywnie przybierać na sile. W chwili obecnej, jak podaje Urząd Transportu Kolejowego, zelektryfikowanych jest 62,5% wszystkich tras w kraju. Najwięcej zelektryfikowanych linii ma województwo śląskie, następnie łódzkie i małopolskie. Najmniej linii zasilanych energią elektryczną posiada województwo podkarpackie. Modernizacja objęła także popularne trasy turystyczne, na przykład pociąg Warszawa-Zakopane, który zapewnia wygodne połączenie ze stolicą Tatr.
Pociągi elektryczne w Europie
Pociągi spalinowe są sukcesywnie wycofywane z eksploatacji na całym świecie. W Europie proces elektryfikacji jest na różnych poziomach. Przykładowo w Szwajcarii wszystkie pociągi są już elektryczne. Wysoki procent pociągów tego typu posiada Luksemburg (96,8%) oraz Belgia (87,7 %). Poziom elektryfikacji kolei w Polsce jest zbliżony do tego we Francji i Hiszpanii, osiągając około 60–65%. Co ciekawe, najmniej pociągów elektrycznych posiada na ten moment Irlandia – jest to niewiele ponad 3%.
Pociągi przyszłości
Pociągi elektryczne są rozwiązaniem nowoczesnym, ekonomicznym i ekologicznym. Ale nie tylko taki napęd ma szansę na rozwój w przyszłości. Jakie inne projekty mają szansę zaistnieć w Polsce i w Europie?
Pociągi autonomiczne
Lokomotywa, która potrafi poruszać się po trakcji sama, bez udziału maszynisty? Dokładnie takie jest założenie pociągów autonomicznych. Takie rozwiązanie już jest stosowane w kilku miejscach na świecie. Od 1981 roku pociągi autonomiczne wykorzystywane są do obsługi metra w Japonii. Aktualnie kilka krajów europejskich – w tym Dania i Francja – przygotowują się do wprowadzenia tego rozwiązania u siebie. Również polskie koleje zainteresowane są pociągami autonomicznymi.
Pociągi na baterie
Innym ciekawym pomysłem jest rozwój pociągów zasilanych bateriami. Koleje brytyjskie przeprowadziły już udaną próbę, w której wykorzystano pociąg potrafiący samodzielnie przełączać się między różnymi rodzajami zasilania: bateryjnym, elektrycznym i spalinowym. Zastosowanie baterii o dużej mocy pozwoliłoby na uzyskanie zasięgu 100-150 km, bo pozwalałoby obsłużyć typowe trasy międzymiastowe.
Pociągi napędzane wodorem
Ciekawą alternatywą dla wymienionych już źródeł zasilania mógłby być wodór. Eksperci szacują, że zastosowanie takiego paliwa pozwoliłoby na wprowadzenie ekologicznego transportu bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów związanych z elektryfikacją torów. Pociągi napędzane wodorem można stworzyć na bazie już funkcjonujących składów – w tym wypadku modernizacji wymagałby sam pojazd, a nie każdy kolejny kilometr torów – jak w przypadku elektryfikacji sieci.
Futurystyczne wizje
Rozważanie o przyszłości kolei sięga jednak dużo dalej. Nie brak śmiałych, futurystycznych wizji, które być może zostaną wprowadzone w życie na przestrzeni kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu lat.
Hyperloop
Jedną z takich propozycji jest Hyperloop, czyli przedstawiona przez Elona Muska koncepcja, zakładająca transportowanie ludzi w superszybkich kapsułach za pomocą rur próżniowych. Kapsuły napędzane silnikami magnetycznymi i unoszące się nad torowiskiem mogłyby osiągnąć prędkość ponad 1000 km/h rewolucjonizując tym samym transport dalekobieżny.
Mglev – pociągi lewitujące
Inną rewolucyjną propozycją jest system transportu wykorzystujący magnesy do unoszenia pociągu nad torami. Dzięki eliminacji tarcia możliwa byłaby do uzyskania wyjątkowa prędkość przekraczająca 500 km/h! Pociągi Maglev już teraz funkcjonują na terenie Japonii i Chin.
Pociągi elektryczne stanowią doskonałą odpowiedź na konieczność dekarbonizacji transportu kolejowego. Jak widać, plany spółek kolejowych sięgają jednak dużo dalej i wciąż szukają optymalnej propozycji dla lokalnych rynków.
Źródła:
https://polskieradio24.pl/artykul/2422483,87-rocznica-powstania-kolei-elektrycznej-w-Polsce
https://pl.wikipedia.org/wiki/Elektryfikacja_kolei
https://biznesalert.pl/elektryfikacja-polska-kolej-pkp-infrastruktura/
https://pl.euronews.com/travel/2024/11/20/na-pokladzie-przyszlosci-jak-szybkie-pociagi-zasilane-bateriami-zmienia-europejskie-podroz
https://www.nakolei.pl/koleje-przyszlosci-innowacyjne-technologie-zmieniaja-transport/
Artykuł sponsorowany